Lipödem, vücudun her iki tarafının eşit etkilenerek, bacaklarda, kalçada ve bazen kollarda oluşan, yağ birikmesine bağlı ağrılı cilt büyümesidir. Lipödem, diyet ya da egzersiz uygulandığında yanıt vermeyebilir. Bu durumun düzeltilmesi için tedaviye ihtiyaç duyulabilmektedir.
Lipödem (Ağrılı Selülit) Nedir?
Lipödem, bacaklarda bazen ise kollarda ama genellikle vücudun alt bölümünü etkileyen ve anormal şekilde yağ birikmesine neden olan metabolizma ile bağlantılı bir hastalıktır. Lipödem çoğunlukla kalça bölgesini, bacakları ve baldırları içerir. Eller ve ayaklarda lipödem görülmemektedir. Ortalama olarak kadınların %11’ini etkileyen lipödem, yağın kalça ve bacaklarda düzensiz dağılmasından dolayı görüntü bakımından rahat edici olabilmektedir. Bunların yanında ağrı ve diğer sağlık problemlerine de neden olabilir.
Lipödem, obezite ya da lenfödem ile karıştırılabilir fakat bunlar farklı durumlardır. Bununla birlikte, lipödem, lenf bezlerinde oluşan tıkanmalara bağlı olarak ortaya çıkan lenfödeme yol açabilir. Lipödemi bulunan birçok kişinin vücut kitle indeksi (VKİ) 35’ten yüksek olmaktadır.
Lipödem (Ağrılı Selülit) Nedenleri Nelerdir?
Lipödemin kesin nedeni bilinmese de kadın hormonlarından kaynaklandığı öne sürülür. Bu da kadınları erkeklerden daha fazla etkilemesinden dolayı açıklanabilir. Lipödem, özellikle hamilelik, ergenlik, menopoz dönemlerinde ve hormon içeren doğum kontrol haplarını aldığınız zamanlarda başlayarak kötüleşebilmektedir.
Lipödem (Ağrılı Selülit) Belirtileri Nelerdir?
Lipödem, vücudun alt kısmında hassas olan ve kolayca çürüme yaratan kolon benzeri belirtilerle ortaya çıkar. Tedavi edilmediği durumlarda ilerleyerek yağın birikmesine ve vücudun ağırlaşmasına neden olur. Vücut görüntüsünde dengesizlik yaratır. Üst beden 36 olabilirken alt beden 42 şeklinde görülebilir. Daha da ilerlediği durumlarda ise enfeksiyon, yaraların geç iyileşmesi, yara izleri gibi doku kaybı ve sertleşmiş deri oluşur. Lipödemin en yaygın belirtileri şöyle sıralanır:
Lipödem (Ağrılı Selülit) Türleri Nelerdir?
Lipödem oluştuğu bölgeye ve semptomlarına göre türlere ayrılır. Lipödem türleri şöyledir;
Lipödem (Ağrılı Selülit) İçin Risk Faktörleri Nelerdir?
Hamile olmak, ergenlik ya da menopoz döneminde olmak lipödem alma olasılığını artırır. Ailede lipödem öyküsü olması ve 35’ten daha yüksek bir vücut kitle indeksine sahip olmak lipödem risk faktörleri arasında yer alır.
Lipödemin Komplikasyonları Nelerdir?
Lipödem tedavi edilmediği durumlarda fibroz adıyla bilinen skar benzeri doku gelişimine, yaraların geç iyileşmesine ve bacaklarda deri sertliğine neden olur. Bunların yanında lipödem ile birlikte şu komplikasyonlar görülebilir:
Lipödem Nasıl Teşhis Edilir?
Lipödem teşhisi için fiziki muayenenin ardından kişinin tıbbi geçmişine bakılır. Ağrılı olarak oluşan yağ birikintileri, sıradan vücut yağından farklı olarak ortaya çıkar. Her iki bacak etkilenebileceği gibi tek bir bacak da etkilenebilir. Bacaklar arasındaki boyut farklı lipödemin teşhisinde önemli rol oynar. Lipödemin teşhisi için kullanılan bir test olmasa da şu yöntemlerden yararlanılabilir:
Lipödem Aşamaları Nelerdir?
Lipödemin aşamaları bulunur ve önem alınmadığında kötüleşebilir. Lipödem aşamaları şöyle sıralanır:
Lipödem Diyet Nedir? Nasıl Önlenir ?
Vücutta yağ dağılım bozukluğunun oluşmaması için lipödem diyet uygulayabilirsiniz. Lipödem diyet uygularken hayvansal besinlerden ve katkılı gıdalardan uzak durarak çoğunlukla bitkisel ağırlıklı bir beslenme şekli oluşturmak gerekir. Lipödem diyette hazır besinlere yer vermemelidir. Lipödem diyette şu besinlerden yararlanılır:
Bu besini tüketecek ve lipödem diyeti uygulayacak kişilerin ihtiyaçları ve metabolizmasına bağlı olarak uzman doktor tarafından belirlenmesi önerilir.
Lipödem Nasıl Tedavi Edilir?
Lipödem için doğrudan bir tedavi bulunmasa da ağrı ve iltihabı azaltmak için bazı adımlar uygulanabilmektedir. Bunlar, sağlıklı beslenip düzenli egzersiz yapmak, ağrı ve rahatsızlığı azaltmak için kompresyon çorapları giymek, cildin kurumasını önlemek için nemlendirici kullanmaktır.
Lipödeme iyi gelen yöntemler şöyle sıralanır:
Lipödem Hakkında Sık Sorulan Sorular
Lipödem yaşandığında ayak ve eller etkilenmeden orantısız bir yağlanma gelişir. Bunun yanında lipödem olan bölgelerde ağrı, morluk eklem sorunları gelişir.
Lipödem olanların lipödem diyeti uygulayarak genellikle bitkisel ağırlıklı beslenmeleri gerekir. Özellikle şeker içeren ve rafine tahılları barındıran, işlem görmüş yağlardan uzak durmaları önerilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.