Majör depresyon, sürekli üzgün veya depresif bir ruh haline neden olan ve normalde ilgi duyulan günlük aktivitelere olan ilginin kaybolduğu bir ruh sağlığı durumudur. Klinik depresyon olarak da bilinen majör depresyonda en belirgin semptom şiddetli ve kalıcı bir moral bozukluğu, derin bir üzüntü veya umutsuzluk duygusudur. Hormonal değişimlere bağlı olarak ortaya çıkabilen majör depresyon, psikolojik ve sosyal faktörlerin sonucunda da yaşanabilir. Antidepresan ilaçlarla kontrol altına alınabilen majör depresyon tedavisinde aynı zamanda konuşma terapileri de işe yarar.
Majör Depresyon Nedir?
Klinik depresyon olarak da bilinen majör depresyon, depresif ruh hali ile kişinin en az iki hafta boyunca sürekli olarak kendisini üzgün ve duygusal olarak çökmüş hissetiği, herhangi bir şeyden keyif almaye dair ilginin azaldığı, depresyonun şiddetli halidir. Psikolojik bir duygudurum hastalığı olarak da tanımlanan majör depresyon kişinin rutin yaptığı aktivitelere karşı duyduğu ilgiyi azaltarak hayattan soyutlaşmasına yol açar.
Majör depresyonun neden olduğu üzüntülü, depresif ve kaygılı ruh hali aynı zamanda birtakım belirtilerle de karakterizedir. Bu belirtilerin başında uykusuzluk, iştahsızlık, enerji düşüklüğü ve konsantrasyon kaybı gelir.
Bilimsel olarak temel sebebi henüz kanıtlanmasa da majör depresyonun altında yatan nedenlere genetik, çevresel faktörler ve travmalar örnek olarak gösterilebilir.
Majör depresyonu işaret eden belirti ve şikayetlere sahip olan kişiler profesyonel destek almalı ve tedavi sürecine geçmelidir. Majör depresyonun tercih edilen yaygın tedavi yöntemleri arasında ise antidepresan ilaçlar ve konuşma terapileri yer alır.
Majör Depresyon Neden Olur?
Majör depresyona yol açan faktörler genel olarak genetik, kronik stres, zihinsel bozukluklar, sevilen bir yakının kaybı gibi travmalar ve alkol-uyuşturucu bağımlılığıdır. Bunlara ek olarak kullanılan bazı ilaçlar ve menopoz gibi hormonal değişimler de majör depresyona yol açabilir.
Kişiyi majör depresyona sürükleyen faktörler şu şekilde sıralanabilir:
Majör Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Majör depresyon genelde kişinin sürekli üzgün bir ruh halinde olması ve keyif aldığı işlere karşı duyduğu ilginin azalmasıyla kendisini gösterir. Bunların yanında enerji düşüklüğü, intihara meyilli bir düşünce yapısı, değersizlik, çaresizlik ve umutsuzluk hissi de majör depresyonun belirtileri olarak kabul edilir.
Genel olarak majör depresyon belirtileri şunları içerir:
Majör depresyon yoğun bir üzüntü ve depresif ruh haliyle ortaya çıkar. Bu durum majör depresyon hastlalığının en belirgin semptomlarıdır.
Günlük keyif aldığınız rutin işlere karşı ilginizin azaldığını hissediyorsanız bu durum majör depresyonun işareti olabilir. Bu tarz ilgi azalma durumları majör depresyonun yaygın görülen belirtilerindendir.
Majör depresyon hastalarında görülen en temel belirtilerden biri de enerji düşüklüğüdür. Kişi kendisini yorgun, halsiz ve günlük işlerini gerçekleştiremeyecek kadar enerjisiz hisseder.
Majör depresyonda kişinin aklından sürekli olarak intihar ve ölüm düşünceleri geçer. Bu hastalar intihara yakın bir hale gelirler ve kendilerini öldürmeyi dahi düşünebilirler.
Majör depresyon hastaları kendilerini değersiz bir kişilik olarak kabul ederler. Bunun yanında yoğun bir suçluluk duygusu da hakimdir.
Çaresizlik ve umutsuzluk her insanın dönem dönem hissedebileceği bir duygudur. Ancak bu duygular majör depresyon görülen hastalarda doruk noktasına ulaşabilir. Kişi kendisini her konuda çaresiz hissedebilir, umuda dair içinde en ufak bir ışık bile kalmamış olabilir.
Agresif hareket ve davranışlar, ağlama krizleri ve sinirlilik hali de majör depresyonda ortaya çıkabilecek olası belirtiler arasındadır.
Kişi depresyonun yarattığı yoğun üzüntü ve depresif ruh haline bağlı olarak günlük hayatında konsantrasyon bozukluğu yaşar ve en basit bir konuda bile karar verme açısında zorluk yaşar.
Majör Depresyon Nasıl Teşhis Edilir?
Majör depresyonun kesin tanısı için kişinin olası belirtileri en az 2 hafta boyunca düzenli olarak yaşaması gerekir.
Hastanın, teşhis için aşağıda yer alan şu belirtilerin en az 5’ini en az iki hafta boyunca yaşaması gerekir:
Yukarıda yer alan belirtilerin görüldüğü durumlarda majör depresyon tanısı konulabilir ve ardından kişiye uygun bir tedavi yöntemi belirlenir.
Majör Depresyon Tedavisi Nasıl Yapılır?
Majör depresyon tedavi edilebilen bir hastalık olup, hastalık belirtilerini kontrol altına almak için başlangıçta antidepresan ilaçlar önerilebilir.
Bununla birlikte duygusal durumunuzu ifade edebileceğiniz online psikolog hizmeti, psikoterapi veya konuşma terapileri de bu konuda size yardımcı olacaktır.
Bazen antidepresanlara ek olarak bazı ilaçlar etkinliği artırabilir. Klinik depresyon için başka tedavi seçenekleri de vardır. Elektrokonvülsif terapi (ECT) , ilaçlar etkili olmadığında ya da belirtiler ciddi olduğunda kullanılabilir.
Tüm bunlarla birlikte majör depresyonu yönetmek ve kontrol altına almak için şu adımları uygulayabilirsiniz:
Majör Depresyon Hakkında Sık Sorulan Sorular
Majör depresyon, yoğun ve kalıcı bir depresif ruh haliyle birlikte duygusal çöküntülere yol açan psikolojik bir hastalıktır.
Majör depresyon, kişiyi hayattan koparacak duruma gelmeden tedavi edildiğinde kontrol altına alınabilir ancak tedavi edilmeyen majör depresyon vakaları uzun ve kalıcı bir hal alabilir.
Majör depresyon, depresyonun en şiddetli versiyonu olarak kabul edilir ve kalıcı olumsuz etkilere sebep olabilir.
Kadınların majör depresyona yakalanma oranlarının erkeklerin 2 katı olduğu, ergenlik ve regl dönemlerinde, hamilelikte, düşük yapmada ve menopozda meydana gelen hormonal değişimler nedeniyle, bu olasılığın arttığı bilinmektedir.
Majör depresyondan şikayet eden erkeklerin kadınlara oranla çok daha az sayıda yardım aldıkları, genelde bu durumdan etraflarındaki kişilere bahsetmedikleri görülmektedir.
Erkeklerde oluşan depresyon işaretleri: “çabuk öfkelenme, genel sinirlilik, uyuşturucu ya da alkol bağımlılığı “ olabilir. Duygularını bastırma kendilerine veya başkalarına yönelik şiddet eğilimine sebep olabilmektedir.
Sevilen bir kişinin ölümünden sonra oluşan yas, sevilen bir kişiden ayrılmak, sosyal izolasyon veya kendini başkalarına muhtaç hissetmek, taşınma, mezun olma, iş değiştirme, emeklilik gibi majör hayat değişiklikleri, ilişkilerdeki iletişim sorunları, fiziksel, cinsel veya duygusal taciz majör depresyonu tetikleyen faktörlerdendir.
Kronik depresyonu majör depresyondan ayıran özellik semptomların daha az yoğun olmasıdır. Kronik depresyona sahip insanlar hayatın böyle olduğunu düşünmektedirler. Bunun çözülebilecek bir sorun olduğunu düşünmezler. Eğer en az iki yıldır tutku, neşe, ilgi, cinsel istek duyulmuyorsa kronik depresyon ihtimalini düşünmek gerekmektedir.
Majör depresyon genellikle daha şiddetli semptomları içerirken, distimi daha az şiddetli semptomları içermekte olup, semptomlar aynı (örneğin ilgisizlik, uykusuzluk, düşük benlik saygısı, umutsuzluk) ve yoğunlukları değişebilmektedir.
Distimi ile majör depresyon belirtileri aynıdır ancak distimide bu belirtiler daha uzun ve daha hafif gözükmektedir. Bu nedenle distiminin kişi ve çevresi tarafından fark edilmesi majör depresyona göre daha zordur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
