Her alanda etkisini gösteren koronavirüs pandemisi spor yaparken de bazı alışkanlıklarımızın değişmesine neden oldu. Maske takmanın zorunlu olduğu bu dönemde spor yaparken ‘maske takılmalı mı, takılmamalı mı’ sorusu tartışılmaya devam ediliyor.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Öner Dikensoy konuyla ilgili “Sporun her türünde mutlaka maske takmak doğru bir yaklaşım değil. Tek başına koşuyorsanız ya da yürüyorsanız maske takmanız gerekmez. Özellikle aşırı efor harcanan ve uzun süreli yapılan sporlarda cerrahi maske ya da N95 tipi maske takmak tehlikelidir” diye konuştu.
Dikensoy sözlerine şöyle devam etti:
“Açık havada spor yaparken insanlar birbirlerine çok yaklaşmadıkları sürece maske takmaları gerekmez. N95 maske zaten takılmamalı. N95 maskeyi sağlık çalışanları dışındaki kişilerin kullanmasını önermiyoruz, cerrahi maske takmaları yeterlidir. Maskeler nefes almayı çok zorlaştırdığı için rahatsızlık ve bunaltı hissi ile maskeyi çıkartma istediği doğuruyor bu da maskenin yanlış kullanımına neden oluyor. Maske takma alışkanlığı emniyet kemeri kullanma alışkanlığına benzemeli. Arabaya bindiğimizde refleks olarak emniyet kemerimizi nasıl takıyorsak, sosyal mesafenin korunamadığı her alanda da maskemizi takmalıyız. Bunu bir refleks haline getirmeliyiz. Virüsün spor yaparken bulaştığına dair bir kanıt yok. Sosyal mesafenizi koruyamayacak kadar kalabalık bir yerde koşuyor ya da yürüyorsanız maskenizi takmanız gerekir ama sosyal mesafenin korunduğu bir ortamda yürüyor ya da koşuyorsanız maske takmanıza gerek yok. Maske ile yürümek ya da koşmak yaşlı ve hasta olan kişileri özellikle zorlayabilir. Grup sporlarına gelince; mesafelerini korudukları sürece maske takmalarına gerek yok. Spor yaparken konuşmak, öksürmek virüsün ortaya saçılmasına yol açacak davranışlardır. Bu reflekslerini kontrol edip, öksürüyorlarsa o ortamda spor yapmamaları ya da maske takmaları gerekiyor. Virüsten kaçarak kurtulmamız mümkün değil, virüs ile birlikte yaşamayı öğrenmemiz gerekiyor. Dolayısıyla doğru yerde gerekli maskenin kullanılmasını bütün topluma anlatıp zorunlu hale getirebilirsek normal yaşantımıza dönebiliriz. Her birey sorumluluk almalı.
Antrenör, Spor Eğitmeni Esranur Kaplan ise sosyal mesafenin geniş olduğu ya da kalabalıktan uzak yerlerde spor yapılması önerisinde bulundu.
Kaplan şöyle devam etti:
“Sporların büyük çoğunluğu efor ve oksijen gerektirdiği için maske oksijen ihtiyacımızı kısıtlayacaktır. Spor esnasında maske takmaya devam edersek vücutta laktik asit daha fazla birikecektir. Maske ile spor yaparken nefes alıp verdiğimiz zaman havadaki karbondioksit, maske içinde kalarak tekrar nefes aldığımızda karbondioksit oranı yüksek kirli havayı solumamıza neden olur. Böylece spor yaparken yeterli oksijen alabilmek için daha fazla solunum çabası göstererek, akciğerlerimizin ve kalbimizin daha çok çalışıp yorulmasına neden oluruz. Ayrıca maske ile spor yaparken bir süre sonra nefes alış verişi maskenin ıslanmasına, içinde tükürük, ter ve nemin birikmesine neden olur. Bu da virüslere ortam hazırlar. Dolayısıyla mümkün olduğunca açık alanlarda maskesiz spor yapılmalı.”
1.Uzun süredir spor yapmıyorsanız ve pandemi döneminde hareketlerinizi arttıracaksanız önce uzman bir hekimden sağlık onayı almalısınız.
2.Kronik hastalıklarınız var ise doktorunuzun uyarıları kapsamında bir egzersiz programı uygulayınız. Şiddetleri ve süreleri olabildiğince düşük tutunuz.
3.Pandemi döneminde fiziksel mesafeyi koruyabileceğiniz sporları tercih etmelisiniz.
4.Açık alanlarda sosyal mesafeyi koruyarak maskesiz spor yapmak daha sağlıklı…
5.Spor salonuna gidiyorsanız mutlaka sosyal mesafeye ve maskeye önem vermelisiniz.
6.Hareketler esnasında aşırı zorlandığınızı hissederseniz, ya da belli semptomlar yaşarsanız (nefes darlığı, göğüs ağrısı, baş dönmesi, aşırı bitlinlik vb.) egzersize son veriniz.
7.Maske takmak zorunda olduğunuz durumlarda aşırı zorlayıcı aktiviteler (cross-fit antrenmanları, metabolik çalışmalar, patlayıcı kuvvet çalışmaları, yüksek hızda koşu ve yokuş çıkmalar vb.) yapmaktan kaçınınız. Ancak düşük-orta şiddet aerobik aktiviteler ve makine/beden ağırlığı bazlı kas geliştirme çalışmaları yapabilirsiniz.
8.Sigara içenlerin akciğer kapasiteleri dar olduğu için maske ile spor yapmaları daha da sakıncalıdır.
9.N95 maskeleri spor yaparken kesinlikle tercih etmemelisiniz. Bunun yerine sosyal mesafenin korunamadığı zamanlarda toplumun yaygın olarak kullandığı tıbbi maskeler tercih etmelisiniz.